Een ongeluk in Ukunda...

Vanochtend vroeg was het weer eens zover. Op de fiets op weg naar school zag ik al van verre een samenscholing van mensen op de weg staan. Er was al een beetje een file ontstaan en ik schoof langzaam op naar rechts, om maar niet direct langs die mensen te hoeven fietsen, want ik wist wel wat er aan de hand zou zijn. Waarschijnlijk weer één of andere dronken man die niet opgelet had bij het oversteken, of anders een motorbikedriver die roekeloos gereden had en in botsing was geraakt met matatu (minibusje voor ov) of tuktuk. Helaas gebeurd het regelmatig op dat punt dat er wat gebeurd. Vlakbij de benzinepomp, dichtbij alle nachtclubs en de weg is net gerepareerd, dus je kan er ook lekker doorrijden, zeker ’s ochtends vroeg als er nog niet zoveel verkeer op de weg is.
Vandaag waren het twee tuktuks die met elkaar in botsing waren gekomen. De één had zijn voorkant helemaal in elkaar, de ander lag op zijn kant, de bovenkant van de tuktuk (wat eigenlijk niet meer dan een metalen frame is met doek erover heen gespannen) lag in elkaar aan de kant van de eerste tuktuk. Het zag er best akelig uit, en wetende dat niemand in een tuktuk een gordel draagt en de driver geheel onbeschermd is aan beide zijkanten, omdat er voor hem geen deuren oid zijn, gewoon een open stoel, vroeg ik me af hoe het met deze driver zou zijn. Ze hadden zo te zien een behoorlijk klap gemaakt… Ik zag echter geen bestuurders of passagiers.
Terwijl ik doorfiets bedenk ik me hoe ik eigenlijk veranderd ben in al die jaren. Toen ik hier net woonde had ik nog sterk de aandrang naar zo’n ongeluk toe te willen gaan en te kijken of ik ergens mee kon helpen. Ik voelde me daartoe verplicht. Ik zat toen vaak in een matatu, die gewoon doorreed, dus ik kon er niet eens heen, maar nu reed ik op mijn fiets en reed ik er zo voorbij. Ik hoorde wat mensen uit de menigte nog zeggen: mzungu (een blanke), maar reed door. Eerst Lisa naar school brengen, op de terugweg zie ik wel weer verder… Ik vroeg mezelf af, ben ik nu een slecht mens? Waarom is het nu belangrijker om Lisa naar school te brengen. Misschien kan ik wél iets betekenen voor een gewonde ofzo…
Ik bedenk me dat wanneer ik wel zou stoppen er een aantal problemen zouden opduiken. Ik weet hoe het er namelijk aan toegaat, heb al eens in een matatu gezeten die een motorbikedriver aangereden had…
- De menigte bemoeit zich overal mee, en kan zeer bedreigend overkomen naar de persoon die in hun ogen schuld heeft aan het ongeluk. Er wordt een hoop geschreeuwd in het Kiswahili.
- Ik heb Lisa bij me. Die zou ik van de fiets af moeten halen, midden tussen deze schreeuwende menigte gaan staan en uitvinden of ik iets kan doen. (En dan is Kiswahili opeens heel moeilijk hoor, met zoveel geschreeuw en emoties enz.)
- Mocht ik iets kunnen/moeten doen, zou Lisa daar alleen staan tussen die schreeuwende boze mensen, direct naast een drukke doorgaande weg, waar de spits nu begint. Lijkt me ook geen slim plan…
- Dan heb je nog het probleem dat Kenianen vaak denken dat elke blanke een dokter is of in ieder geval veel medische kennis heeft… Helaas, dat ben ik niet en dat heb ik niet… Ben zelfs een scheiterd wanneer het gaat om bloed en naalden enz… Heb wel jaren mijn BHV gehaald, maar van het medische gedeelte daarvan houd ik het het liefst bij de kleine wondverzorging enz. (ergens schiet ook nog door mijn hoofd, geen handschoenen, heb zelf een volledig gezwollen pijnlijke duim/hand door een insectenbeet, misschien is die persoon wel HIV-positief… komt hier nou eenmaal meer voor dan in Nederland…)
- Een volgend probleem is, dat ik als blanke gezien wordt als een portemonnee vol met geld. Dus ze zullen van mij verwachten dat ik de evt. gewonde meeneem naar het ziekenhuis en wel zorg dat die rekening betaald wordt. (in het ziekenhuis wordt normaal gesproken niemand geholpen zonder eerst te betalen of te laten zien dat je geld hebt, hoe erg je er ook aan toe bent…)
Daarnaast… aan de overkant is een medische kliniek met dokter, er staan zeker 50 mensen om de 2 tuktuks heen, ze kunnen (en zullen) een evt. gewonde daar zo naar binnen dragen en de schuldhebber aan het ongeluk dwingen om voor de kosten op te draaien. Ja, je leest het goed, dwingen…. Want zo gaat dat nou eenmaal als je met minimaal 50 boze mensen om je tuktuk staat die tegen je schreeuwen… Het duurt misschien een paar minuten, maar zal sneller gaan dan dat ik van mijn fiets afstap en me er tegenaan ga bemoeien.
Ik ben dus doorgefietst, heb Lisa op school afgezet en ben weer rechtsomkeerd gegaan, richting huis. Nog geen 10 minuten later ben ik weer op de plek van het ongeluk. Er staan nog steeds heel veel mensen. Ze kijken naar de tuktuks, ik zie weer geen slachtoffers/gewonden. Toch stop ik dit keer. Ik vraag een omstander of er gewonden zijn. Beide drivers zijn oké, een passagier is in shock naar het ziekenhuis gebracht. Ze was verder niet gewond. Gelukkig maar.